ไขข้อสงสัย ข้าวโพด ผักหรือผลไม้? และกลุ่มเสี่ยงที่ไม่ควรกิน

ไขข้อสงสัย ข้าวโพด ผักหรือผลไม้? รู้จักโทษและกลุ่มเสี่ยงที่ไม่ควรกิน เชื่อว่าหลายคนยังคงสับสนกับคำถามที่ว่า "ตกลงแล้ว ข้าวโพดเนี่ย...เป็นผัก หรือ ผลไม้กันแน่?" มาเคลียร์ประเด็นนี้ให้ชัดเจนกันอีกครั้ง

ข้าวโพด ไม่ได้มีแค่ชื่อเดียว USDA ชี้ เป็นได้ทั้งผัก ผลไม้ และธัญพืช ขึ้นอยู่กับช่วงเวลาเก็บเกี่ยว พร้อมคำเตือนสำหรับคนบางกลุ่ม

 

• จากข้อมูลของกระทรวงเกษตรของสหรัฐอเมริกา (USDA) เผยว่า "ข้าวโพด" เป็นพืชที่น่าทึ่ง เพราะสามารถถูกจัดอยู่ในหมวดหมู่ที่แตกต่างกันได้ถึง 3 ประเภท ขึ้นอยู่กับเกณฑ์ที่เราใช้ในการพิจารณา ดังนี้ค่ะ

ไขข้อสงสัย ข้าวโพด ผักหรือผลไม้? และกลุ่มเสี่ยงที่ไม่ควรกิน

• ผลไม้ (Fruit): ในทาง พฤกษศาสตร์ แล้ว ข้าวโพดถือเป็นผลไม้ เนื่องจากพัฒนามาจากดอกและมีเมล็ดอยู่ภายใน ซึ่งเป็นคุณสมบัติหลักของผลไม้ตามหลักวิทยาศาสตร์
• ผัก (Vegetable): หากเราเก็บเกี่ยวข้าวโพดใน ช่วงที่ยังอ่อน เมล็ดจะยังนิ่มและมีของเหลวอยู่ภายใน ทำให้ถูกจัดว่าเป็นผักที่มีแป้งสูงนั่นเองค่ะ
• ธัญพืช (Grain): เมื่อข้าวโพด แก่เต็มที่ เมล็ดจะแข็งและแห้ง ซึ่งในสถานะนี้เองที่ข้าวโพดถูกนับว่าเป็นธัญพืช เช่นเดียวกับข้าวสาลีและข้าว

ดังนั้น ข้าวโพดจึงสามารถเป็นได้ทั้งผลไม้ ผัก และธัญพืช ขึ้นอยู่กับช่วงเวลาในการเก็บเกี่ยวและวัตถุประสงค์ในการนำไปใช้งานนั่นเองค่ะ

 

ข้อควรระวัง คนบางกลุ่มควรหลีกเลี่ยงหรือจำกัดการบริโภคข้าวโพด

แม้ว่าข้าวโพดจะมีคุณค่าทางโภชนาการ แต่ก็มีบางกลุ่มที่ควรใส่ใจในการบริโภคเพื่อป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพ ดังนี้

• ผู้ที่ต้องควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด หรือผู้ป่วยเบาหวาน: ข้าวโพดมีคาร์โบไฮเดรตและน้ำตาลในปริมาณที่ไม่น้อย การทานมากเกินไปอาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นได้ ควรกินในปริมาณที่เหมาะสมและเลือกข้าวโพดที่ไม่ผ่านการปรุงแต่งมากนัก
• ผู้ที่มีปัญหาระบบย่อยอาหาร: ข้าวโพดมีใยอาหารสูงและสารในกลุ่ม FODMAPs ซึ่งอาจย่อยยากและกระตุ้นอาการไม่สบายท้องในผู้ที่มีภาวะลำไส้แปรปรวน (IBS) หรือมีปัญหาเกี่ยวกับการย่อยอาหาร
• ผู้ที่แพ้ข้าวโพด: หากทราบว่าตนเองแพ้ข้าวโพด ควรรหลีกเลี่ยงการทานข้าวโพดและผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของข้าวโพดทุกชนิด เพื่อป้องกันการเกิดอาการแพ้
• ผู้ป่วยโรคซีลิแอค: แม้ข้าวโพดจะไม่มีกลูเตน แต่โปรตีนซีอิน (Zein) ในข้าวโพดมีโครงสร้างคล้ายกับโพรลามิน (Prolamin) ในกลูเตน ซึ่งอาจกระตุ้นการอักเสบในลำไส้ของผู้ป่วยบางรายได้ ควรสังเกตอาการหลังทานข้าวโพด หากมีอาการผิดปกติ ควรงดการบริโภค
• ผู้ที่ขาดธาตุเหล็กหรือสังกะสี: ข้าวโพดมีกรดไฟติก (Phytic acid) ซึ่งอาจขัดขวางการดูดซึมแร่ธาตุเหล็กและสังกะสี ผู้ที่มีภาวะขาดแร่ธาตุเหล่านี้ควรระมัดระวังปริมาณการทาน หรือใช้วิธีแช่ข้าวโพดในน้ำทิ้งไว้ก่อนนำมาปรุงอาหาร

 

คำแนะนำ: เพื่อให้ได้รับประโยชน์สูงสุดจากข้าวโพด ควรเลือกทานข้าวโพดสด หรือข้าวโพดที่ผ่านการปรุงแต่งน้อยๆ ในปริมาณที่พอเหมาะ เพื่อสุขภาพที่ดีค่ะ