หนูน้อยวัย 7 ขวบ ใช้มือเล่นกับดินสภาพชื้นแฉะ ก่อนโดนพยาธิเล่นงาน

ถือเป็นภาพเรื่องราวเตือนภัยจากเพจเฟซบุ๊ก คลินิกเด็กเเละภูมิแพ้หมอธารินี โพสต์ภาพมือของเด็กอายุ 7 ขวบ เข้ามารักษาด้วยอาการผื่นที่มือ หลังจากไปรักษาที่โรงพยาบาลเเห่งหนึ่งมาเเล้วอาการไม่ดีขึ้น ก่อนพบว่าหนูน้อยกำลังโดนพยาธิชอนไชอยู่ใต้ผิวหนัง เนื่องจากใช้มือเล่นกับดิน ซึ่งคาดว่าในจุดดังกล่าวน่าจะมี สุนัข หรือ แมว มาขับถ่ายทิ้งไว้

เพจเฟซบุ๊กโพสต์ข้อความระบุว่า... เด็กอายุ 7 ขวบ มาด้วยผื่นที่มือดังรูป!!! ไปรักษาที่โรงพยาบาลเเห่งหนึ่งมาเเล้ว อาการไม่ดีขึ้น จึงมาหาหมอที่คลินิก

Cutaneous larva migrans (creeping eruption) เป็นโรคผิวหนังติดเชื้อที่เกิดจากการเคลื่อนที่ไปตามผิวหนังของตัวอ่อนของพยาธิ หรือแมลงบางอย่าง โดยทั่วไปเกิดจากตัวอ่อนระยะที่ 3 ของพยาธิปากขอชนิด Ancylostoma braziliensis และ Ancylostoma caninum ชึ่งเป็น #พยาธิปากขอของสุนัขและแมว ตัวอ่อนไม่สามารถเจริญเติบโตเป็นตัวแก่ในร่างกาย คน จึงเดินเพ่นพล่านไปตามเนื้อเยื่อต่างๆ ในร่างกาย เกิดคำ เรียกว่า larva migrans หรือ creeping eruption โรคนี้มักพบในประเทศเมืองร้อนและชี้นแฉะ

การติดเชื้อพยาธิสภาพและอาการทางคลีนิค จากฝุ่น ดินหรือทราย ที่มีอุจจาระของแมวหรือสุนัขปะปนอยู่ ตัวอ่อนระยะติดต่อจะไชเข้าสู่ผิวหนัง และค่อยๆคืบคลานไปตามระหว่างชั้นของผิวหนัง ทำให้ผิวหนังเกิดเป็นร่องคดเคี้ยว (serpiginous tunnel) ต่อมาเกิดเป็นตุ่มใสขนาดเล็ก (vesicle) ขึ้นตามร่องเหล่านี้ เรียกพยาธิสภาพบนผิวหนังเช่นนี้ว่า creeping eruption พบตามหัวเข่า ขา เท้า หรือมือและแขน เป็นต้น ในผู้ป่วยรายนี้พบที่มือ!! มีอาการคันที่ผิวหนังมากทำให้เกิดรอยเกาที่ผิวหนัง เกิดภาวะแทรกซ้อนติดเชื้อเเบคทีเรียตามมา

พยาธิที่เป็นสาเหตุคือ
1.) พยาธิปากขอของแมวและสุนัข Ancylostoma braziliense (พบบ่อยที่สุด), A. caninum, A. ceylanicum,
A. tubaeforme, Uncinaria stenocephala, Bunstomum phlebotomum
2.) พยาธิเส้นด้ายของสัตว์ Strongyloides papillosus (พยาธิของแพะ แกะ วัว), S. westeri (พยาธิของม้า)

การรักษา
- Albendazole รับประทานวันละหนึ่งครั้งนาน 3 วัน หายประมาณ 46-100% (หมอจ่ายยาชนิดนี้ให้ผู้ป่วยรายนี้)

การป้องกัน
1. อย่าเดินเท้าเปล่า นั่งหรือใช้มือสัมผัสดินที่สงสัยว่าปนเปื้อนมูลสัตว์
2. ถ่ายพยาธิในแมวและสุนัขเพื่อไม่ให้มีการแพร่ปรสิตสู่ดิน

ปล. เครดิตภาพจากคนไข้ ขอบคุณคุณเเม่มากๆค่ะ ข้อมูลส่วนหนึ่งจากโรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน ม.มหิดล